Special | Jann Mardenborough schopte het van Gran Turismo-speler tot echte coureur – Sinds vorige week draait de Gran Turismo-film in de bioscopen. Voor deze film heeft Sony teruggegrepen op een waargebeurd verhaal, dat is ontstaan naar aanleiding van de GT Academy. Een programma waarmee gamers via online deelname aan Gran Turismo uiteindelijk naar een bootcamp konden met tot slot daadwerkelijke tests in verschillende soorten raceauto’s. Dit met als doel om het van gamer tot echte coureur te schoppen. Dit heeft – naar aanleiding van een paar edities – verschillende winnaars opgeleverd en één daarvan was Jann Mardenborough. Op zijn verhaal is de film die nu in de bioscoop draait gebaseerd en wij spraken kort met hem.

Nul komma nul ervaring

De meeste jongeren die uitkomen in de racerij en het ver schoppen, hebben al van jongs af aan vier wielen onder hun kont. Vaak begint dit met karten en de succesvolle, snelle coureurs stappen vroeg of laat over naar hogere klassen. Voor Jann Mardenborough was die route ondenkbaar, sterker nog: “Ik had geen idee hoe in de racerij te komen. Toen ik een jaar of 15 was vroeg ik mijn vader of hij een grasmaaier motor wilde kopen en een chassis op Ebay, maar hij zei nee.” Gezien Jann juist niet van jongs af aan in een kart zat, moest hij zijn droom op een andere manier nastreven, maar daar ging zijn vader niet in mee.

Tot dat daar de GT Academy ontstond, waar hij aan deelnam toen hij 19 was. Jann: “Ik heb erg veel geluk gehad dat ik op het juiste moment op de juiste plek was. Mijn droom was altijd om coureur te worden. Het is veel werk om de stappen van A naar B te nemen, maar die kans presenteerde zich met de GT Academy. De winnaar zou namelijk een kans krijgen om te racen met Nissan. Althans, je kon een aantal races doen en uiteindelijk die grote race. Dat was voor mij alles wat ik nodig had. Dit was de kans om iets te doen in de sport en daarom ben ik all-in gegaan.”

Het kwam meer toevallig voorbij zetten en dat heeft Jann dus met beide handen aangegrepen. Toen we hem vroegen of hij nog een back-up plan had, vertelde hij dat hij verder geen enkel uitgestippelde route in gedachte had. Zo vervolgt hij: “Ik kende niemand, ik heb geen esport competities gedaan en ook deed ik niet mee aan league racing via online websites. Ik racete gewoon online met anderen in Gran Turismo, ik vond het leuk om te doen en speelde het voor mijn plezier. Ik hoefde ook niet per se op de leaderboard te eindigen, ik wilde gewoon online racen en mensen verslaan.”

De GT Academy was voor Jann dus een alles of niets scenario. Hierbij had hij ook geen idee van wat te verwachten en waar hij stond, omdat hij geen enkele achtergrond in actieve racerij had. Jann: “Toen ik meedeed aan de GT Academy kende ik niemand. Ik wilde gewoon plezier hebben en ik wist ook niet zo goed hoe de competitie was. Hierdoor kon ik mijzelf niet beoordelen en daarom lag de focus gewoon op mij en dat is vandaag de dag nog steeds het geval.” Die focus op hemzelf heeft hem overduidelijk ver gebracht, want zo vervolgt Jann: “Ik dacht niet aan winnen, maar ik wilde ook niet naar huis gaan omdat dat zo pijnlijk zou zijn.

Het ervaren van racen in een raceauto voor de eerste keer tijdens de academie was fantastisch. Dat gevoel is het beste wat er is, waarbij het maken van fouten brandstof is voor het blijven verbeteren. Dat specifieke gevoel van toen heb ik vandaag de dag nog steeds. Maar het is uiteindelijk gewoon een kwestie van meedoen en kijken hoe ver we kunnen komen, dit zonder dat ik enige ervaring had”, de rest is inmiddels geschiedenis. Wat het verhaal van Mardenborough zo boeiend maakt, is dat je ook met nul ervaring heel ver kan komen. Veel andere deelnemers aan de GT Academy hadden namelijk wel enige ervaring, wat het verhaal van Jann juist eens te meer exceptioneel maakt.

De waarde van Gran Turismo

Voor Jann kwam het programma als geroepen en zeker in een tijd dat esports na z’n opleving een jaar of vijf eerder behoorlijk inzakte, was het een vrij unieke benadering. Sterker nog, dit was nooit eerder gedaan: overstappen van virtueel racen naar echt racen. Jann is daarom van mening dat het fantastisch is dat games en racen dichterbij elkaar zijn gekomen de afgelopen jaren. Zo zegt hij: “Ik denk dat ik daar een grote rol in heb gespeeld, want ik heb bewezen dat het concept werkt. Ik had nul ervaring. Het enige wat ik had was Gran Turismo, maar ik had nooit op een echte baan gereden, nooit gekart. Niks. Ik had de game en net een maand of 10 een stuurwiel en pedalen. Ik was in die zin de perfecte persoon voor dit experiment, deze test.

Het bewijst ook dat de physics van hoe je racet in Gran Turismo natuurgetrouw zijn. De huidige physics zijn goed genoeg om je virtuele skills te transformeren naar een echte raceauto. Hierdoor is onder andere esports in motorsport booming. Pakweg 12 jaar terug was esports al groot in andere segmenten, maar in de autosport stelde het helemaal niks voor. Nu daarentegen heeft bijna elke fabrikant een autosport esports team. Je hebt dat in de Formule 1, in de Fanatec Esports GT Pro Series. Daarin moeten spelers pieken in de digitale race, omdat de punten meetellen in de echte race. Dit is een samensmelting en ik vind dat echt fantastisch. Het concept werkt en ik ben eigenlijk wel verrast dat er niet nog meer competities zoals de GT Academy zijn.”

De film is een mooie hervertelling van de gebeurtenissen en inmiddels heeft de autosport wel door dat virtueel racen waardevol kan zijn. Zie bijvoorbeeld verschillende professionele simracers die simwerk voor Formule 1-teams doen. Toch blijft Jann het opmerkelijk vinden dat er buiten dat soort dingen niet meer initiatieven zijn om vanuit virtueel racen de overstap te maken. “Ik hoop dat wanneer de film nu draait, dat grote fabrikanten geïnspireerd worden om iets te lanceren zoals de GT Academy”, of als Sony nu de GT Academy nieuw leven in blaast? “Dat zou echt fantastisch zijn”, aldus Jann.

Geen één op één weergave van zijn leven?

De film vertelt het verhaal van Jann Mardenborough, maar uiteindelijk moet het ook een spektakel zijn om te zien. In dat kader vroegen we hem of het echt een 100% weerspiegeling is van zijn leven, maar dat is niet helemaal het geval. “Ik had voordat ik in racen terecht kwam een gevarieerd leven. Dat leven in mijn huis in Cardiff wordt goed geportretteerd in hoe het toen was. Alles komt ook overeen, het huis, het proces van de GT Academy, het racen nadien, enzovoort. Maar ook is er de scene met mijn broer dat we rijden in de auto van mijn vader en waar de politie bijkomt. Dat is erg gedramatiseerd, want dat is zo niet in werkelijkheid gebeurd.”

Of een ander voorbeeld: “De familiedynamiek en dan met name mijn vader. Mijn vader hoopte altijd dat ik voetballer zou worden en in zijn voetsporen zou treden. Mijn vader was een soort van tegen racen voordat we erin kwamen. In de film gaat dat langer door dan in realiteit, want toen had ik vrij snel de support van mijn familie. Het is dus niet een één op één verfilming van mijn verhaal, maar het staat wel heel dichtbij mijn leven.” Al deze zaken zijn overigens in overleg met Jann en zijn familie gegaan, waarbij de coureur bij aanvang eigenlijk twee primaire wensen had: “Toen ik voor het eerst met de producer sprak, had ik twee eisen: de persoon die mij speelt moet op mij lijken en hij moet mijn echte naam dragen.”

Die eerste wens werd gelijk bevestigd, die tweede wens was even afwachten. Dit voornamelijk omdat: “Amerikanen zouden mijn achternaam, Mardenborough, misschien niet goed kunnen uitspreken.” Desalniettemin heeft Jann gekregen wat hij wilde en hij noemt het een privilege dat er een film over hem is gemaakt. “Ik voel mijzelf gezegend om de kans te krijgen mijn verhaal, mijn leven met een breed publiek te delen. Meestal hebben mensen waarvan een film gemaakt wordt dat dit aan het einde van hun leven gebeurt of dat ze er niet meer zijn. Ik ben 31 en zit nog steeds in de sport. Dus om de kans te krijgen mijn leven te presenteren aan de wereld is erg ongebruikelijk.”

Daarbij is de vertolking van Jann natuurlijk belangrijk, maar daarover niets dan lovende woorden: “Archie Madekwe heeft het uitstekend gedaan. Hij gaf mij veel vertrouwen voordat we naar de set gingen. Hij stelde ontzettend veel vragen over mijn leven en dat gaf veel vertrouwen dat hij goed werk wilde leveren. Ik ben erg trots dat mijn naam hier voor altijd aan gekoppeld is. Dat ik mijn familienaam heb kunnen vertegenwoordigen op de beste manier mogelijk. Ik ben heel erg blij met het eindresultaat”, waarvan akte.

Hoewel de film dus wat afwijkt van de daadwerkelijke gebeurtenissen, heeft men er bij het racen wel voor gekozen om alles min of meer gelijk over te nemen. “Het moet de autosport goed vertegenwoordigen, daarom moest dat accuraat zijn. Le Mans is bijvoorbeeld natuurgetrouw. Ik ben daar derde geworden en ze hadden kunnen zeggen van nee Jann, je wint de race in de film, maar dat is niet waar. Ik ben derde geworden bij mijn eerste deelname en dat is ook in de film zo. Een andere directe overname zijn de duistere momenten op de Nürburgring (horrorcrash waarbij omstander omkwam). Dat moest er ook inzitten, want anders was het niet mijn verhaal. Het is gedaan op een manier waarop het technisch correct is, ook emotioneel op de momenten na afloop. Ook dat is correct.”

De film is dus voor een overgroot deel biografisch en dat is iets wat Jann erg belangrijk vond, omdat het zijn verhaal is. Daarbij hoopt hij ook dat de film wat zal bewerkstelligen, zo zegt hij tot slot: “Ik vind de film erg mooi en ik hoop dat het mensen inspireert om de controle over hun leven te nemen om de richting op te gaan die ze willen. Dat ze hun dromen volgen om te doen wat ze passie en een doel geeft. Ook hoop ik dat meer mensen geïnteresseerd raken in de autosport. Niet alleen de Formule 1 die heel erg populair is, maar ook andere niveaus die ook hele gave auto’s en races hebben. De GT3, Le Mans Prototypes, en meer. Ik houd van de sport en ik probeer dat samen met de film op de best mogelijke manier te presenteren.”

De Gran Turismo-film draait nu in de bioscopen en als je meedoet aan onze prijsvraag kun je een set van twee vrijkaartjes winnen.