Special | Verbeter je audio set-up met een DAC – Om een absolute topervaring in een game te beleven speelt niet alleen mooi en goed beeld een rol, maar ook geluid. Hoewel alle ogen altijd gericht zijn op de nieuwste graphics en andere grafische toeters en bellen, is geluid minstens zo belangrijk bij volledige immersiteit. Het punt is alleen dat er bij goed geluid behoorlijk wat komt kijken, waardoor het einde soms zoek is. Voor sommige mensen is een simpele headset in je controller pluggen voldoende en dat is ook gewoon prima. Mocht je toch net even wat meer uit je set-up willen halen, dan kan een extra geluidsmodule daar misschien bij helpen. In dit artikel leggen we uit wat de toegevoegde waarde kan zijn van een DAC en AMP, wat dit eigenlijk betekent en waarom het de overweging waard is om erin te investeren.

Wat is een DAC en wat is een AMP?

De afkorting DAC staat voor Digital-to-Analog Converter. Meer dan een digitaal signaal omtoveren naar een analoge vorm doet een DAC niet. Waarom wil je dit? Elk digitaal audiobestand moet omgevormd worden naar een analoog signaal, zodat je effectief wat kan horen via de koptelefoon of bijvoorbeeld je speakers. Ditzelfde geldt bijvoorbeeld ook voor (surround) speakers in je woonkamer die aangesloten zijn op een receiver. Om het niet ingewikkelder te maken dan nodig is, een receiver is simpel gezegd een zeer geavanceerde DAC en AMP, die niet alleen geluid behandelt maar ook het beeld (via HDMI).

Maar wat is nu een AMP? Dit is weer een afkorting voor ‘Amplifier’, wat simpel gezegd dus een signaal versterkt. Een bepaald apparaat stuurt een geluidssignaal door, wat een bepaalde sterkte heeft. Het ingewikkelde verhaal is dat je dan rekening moet houden bij bijvoorbeeld een koptelefoon hoeveel weerstand (Ohms) deze heeft en hoeveel sterkte er doorheen gaat (wattage). Als je wattage veel te hoog is en je weerstand te laag… boem! Geen zorgen, dit is vooral eng bij high-end apparatuur, maar veel te hard geluid door een simpele headset heen jagen kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je speakers ervan scheuren en stukgaan. Headsets in de mid-range tot high-end range hebben genoeg weerstand, waardoor je er als het ware best wat juice doorheen kan en mag pompen voor een mooi volume. Hierin speelt een amplifier een rol, want daarmee kan je het juiste volume in je headset verkrijgen.

Bottlenecks tegengaan

Een mooi voorbeeld is de PlayStation 4 die nogal wat haken en ogen kent omtrent geluid output. De DualShock 4 heeft een rampzalige audiochip ingebouwd, waar je een laag maximum volume mee kan bereiken via een headset op de mini-jack aansluiting. Als je als consument de behoefte hebt om meer uit je set-up te halen, moet je dus naar een oplossing zoeken. Vaak zitten er headsets tussen die zelf voor een mooi volume kunnen zorgen, maar de DualShock 4 zal hier altijd een bottleneck in vormen. Gelukkig is dit probleem met de DualSense opgelost, omdat de audiochip een veel beter doorgeefluik is voor je sound. Dit is natuurlijk slechts een voorbeeld, want zo zijn er meer onderdelen die wel een boost kunnen gebruiken in je set-up

Een DAC en AMP zitten vaak samen ingebouwd in een bepaalde module, maar ook niet altijd. Voor een thuisconsole, zoals een PS4 of PS5, wil je eigenlijk een twee-in-een optie hebben. Gelukkig zijn de meeste DAC’s die bedoeld zijn voor gaming een compleet pakket. Bedrijven als SteelSeries of Astro leveren bijvoorbeeld een heel pakket aan die een headset in combinatie met een DAC/AMP bevatten. Bij een partij als Creative kun je met de Sound Blaster een losse module halen, waar veel opties opzitten. Dit soort modules helpen vaak bij het onderscheiden van je game- en chatgeluid, waarmee je twee geluidsbronnen kunt reguleren.

Veel verschillende soorten, veel verschillende prijzen

En nu kom je dus op het punt waar je gemakkelijk door de bomen het bos niet meer kan zien. Een mooi volledig pakket inclusief headset is natuurlijk makkelijk, maar je hebt dus ook versterkers die bepaalde opties niet bevatten, zoals het reguleren van game- en chatgeluid. Veel koptelefoon versterkers zijn er puur voor gebouwd om het geluidssignaal te versterken en niets meer of minder. Omdat zo’n module nog altijd een doorgeefluik is, heb je ook te maken met het feit dat niet elk doorgeefluik een signaal even zuiver hoeft door te geven. Verschillende merken hebben een eigen geluidssignatuur die lichtelijk de eindpresentatie van je headset (of speaker) kan beïnvloeden.

Ook hebben we het nog niet gehad over de prijs van verschillende DAC/AMPs. Dit loopt uiteen van erg betaalbaar tot extreem duur. De Sound Blaster van Creative of de MixAmp van Astro zijn beide rond de 100-130 euro, terwijl dedicated koptelefoon versterkers makkelijk een paar duizend euro kunnen kosten. Hierin zit het verschil van het ‘doorgeefluik’ zijn. Een extreem duur model kan er bijvoorbeeld ontzettend veel vermogen doorheen pompen naar erg dure headsets die een hoge weerstand hebben, daar waar dit bijvoorbeeld niet per se nodig is met gaming headsets, die net iets minder veeleisend zijn qua kwaliteit. Dat is eigenlijk ook wel het mooie van geluid, er is voor ieder wat wils en voor elke smaak is wel wat beschikbaar. De kunst is alleen om erachter te komen wat je zelf nou graag zou willen hebben.

Een mooie aanvulling op je game ervaring

Een extra DAC of AMP kan een zeer mooie aanvulling zijn op je huidige game set-up. Niet iedereen hoeft er behoefte aan te hebben, maar met een paar extra tooltjes kan je een game ervaring naar een hoger niveau tillen. Mocht je bijvoorbeeld kriebels in je oor krijgen omdat je vindt dat je geluid te zacht is of je zit teveel zit te prutsen met de instellingen van je console, dan kan je dus ook iets extra’s kopen wat de ervaring kan verbeteren, alsook kan vergemakkelijken. Hierin kan een DAC een efficiënte oplossing zijn. Geluid speelt immers een steeds belangrijkere rol in gaming, of het nu om competitieve doeleinden gaat of gewoon om een immersieve ervaring, een extra zetje kan nooit kwaad.