Review: Fez – De weg die Fez heeft afgelegd was er eentje met veel hobbels voordat het eindelijk verscheen op Xbox Live in 2012. Phil Fish, de oprichter van Polytron, kreeg te maken met ongeduld bij gamers, een rechtszaak en meer, maar Fez kwam er toch. Een game die al door velen bestempeld is als een klassieker onder de platform indies en deze is laatst eindelijk verschenen voor de PS3, PS4 en PS Vita. Hoe zijn deze versies nu geworden? Wij zochten het voor je uit!

De wereld heeft niet twee dimensies, maar drie

Gomez is het hoofd- en speelbare personage in Fez en hij woont in een vredig en gezellig twee dimensionaal wereldje totdat hij te horen krijgt dat er een extra dimensie is. Hier komt hij op een vervelende wijze achter wanneer een object (de Hexahedron) explodeert in zijn wereld en overal kleine kubussen achterlaat. De wereld krijgt een reset en overal ontstaan langzamerhand zwarte gaten. Om dit te stoppen moet jij als speler al deze goudgeel kleurige kubussen verzamelen, maar het verhaal gaat dieper dan dat. Gomez leert nadat hij de Fez (het rode hoedje) van de oude man (Geezer) overneemt dat hij dimensies kan manipuleren.

Dit manipuleren bestaat uit het schakelen van dimensies en hierbij bedoelen we dat je de wereld als een grote kubus moet zien. Deze kun je dan draaien (in 90 graden) waardoor je in 2D een ander aanzicht krijgt van een level. Dit is het belangrijkste element als het gaat om puzzelen. Je zult er in Fez namelijk op los moeten puzzelen en zoeken hoe je bij alle kubussen kunt komen. Het toffe aan de gameplay is dat je heel vaak van die ´aha´momenten zult hebben wanneer je met de triggers de dimensie en dus perceptie wijzigt. Je zult veel situaties voor je krijgen waarbij je ogenschijnlijk niet door kan, maar even van dimensie switchen en je kunt een hoger platform bereiken .

Uitdaging wordt stapsgewijs steeds groter

We kregen bij het oplossen van zulke situaties echt het gevoel van voldoening, want later in de game wordt het steeds lastiger. Eerst ben je eigenlijk alleen maar aan het schakelen tussen dimensies, maar later zul je combinaties moeten uitvoeren. Zo zul je weleens moeten springen om vlug daarna van dimensie te wisselen of soms moet je blokken verschuiven om ergens op te komen. De wereld is dus niet alleen maar interactief door de dimensies, want het gaat veel breder dan dat. Geregeld zul je namelijk een platform hoger moeten draaien en er zijn zelfs platformen die zonder dat je het wilt ervoor zorgen dat je van dimensie wisselt. Hierdoor wordt de uitdaging stapsgewijs steeds groter en wat dit betreft is het erg slim opgezet.

De slimme opzet staat gelijk aan het vaak wisselen van de dimensies waardoor je opeens wel op een hoger platform kunt komen. In het begin zul je door het wisselen makkelijk van het ene platform naar het andere kunnen komen en hoef je niet heel veel te zoeken naar de oplossing, maar gaandeweg krijg je dus steeds meer complexe situaties voorgeschoteld en dat is juist de kracht van Fez. Dan zul je trappen moeten gebruiken die eerst klein ogen, maar als je van dimensie wisselt blijkt dat dit de weg naar boven is, want dan vormen alle trappen één grote ladder. Naast het dichterbij brengen van platformen door het veranderen van het aanzicht zal dit alleen maar verder uitbreiden en hierbij is genoeg variatie aanwezig om het ook langdurig interessant te houden.

Leveldesign is vernuftig en gevarieerd

Het leveldesign is vooral vernuftig te noemen. Elk level lijkt wel een set aan unieke onderdelen te hebben en hierdoor wilden we constant door blijven spelen. De ervaring blijft fris en er is elke keer een nieuwe uitdaging. Soms kom je door het klimmen of springen niet overal en dan heb je een portaal nodig om een ander gebied te bereiken, welke altijd hoog te vinden zijn. Hiervoor dien je eerst jezelf omhoog zien te puzzelen in het level. Dat maakt de totale speelwereld vaak tot een soort doolhof en één grote puzzel, maar dit werkt nooit storend en heeft een goede bijdrage aan de totale ervaring die de game je te bieden heeft.

We waren juist gestimuleerd om te zoeken naar dat ene level die er volgens de kaart zou zijn. De motivatie werd nog groter toen we zagen dat daar een grotere kubus, een schatkist en een geheim te vinden waren. De kubussen zijn het belangrijkste in de game, maar je zult dus meer vinden in de verschillende levels dan alleen dat. Zo zul je ook op zoek moeten naar schatkisten en deze bevatten vaak een sleutel. Deze sleutel kun je vervolgens weer gebruiken om deuren te openen die anders gesloten blijven en hier kunnen zich nieuwe kubussen achter bevinden. Naast het puzzelen zelf geeft dit zoekelement de gameplay een extra draai waardoor het geheel breder is dan alleen het puzzelen zelf. Naast kubussen kun je ook schatkaarten vinden en die geven je veelal weer meer duidelijkheid over waar je nieuwe levels kunt vinden.

Extra content niet heel schokkend

De PlayStation versies bevatten trouwens een extra die leuk gevonden is. Het komt er kort op neer dat je QR codes bij elkaar moet rapen en scannen. Deze codes zijn aanvankelijk verschillende delen en die zijn te vinden in de levels op muren en (achter) gesloten deuren. Hiermee heb je nog een extra puzzel die je een soort van buiten de game om kan oplossen om zo een inzicht op wat mysteries te krijgen. Naar onze mening voegt het niet heel veel toe, maar het is wel leuk bedacht. Maar in plaats daarvan hadden we liever nieuwe levels gezien of een extra modus waarin we een level zo snel mogelijk moeten uitspelen. Dit zou juist het tegengestelde van wat je normaal ervaart in de game zijn, want nu kun je alles op je eigen tempo doen en wordt sterven niet bestraft. Leuk klein detail, bij de PS4 versie zie je trouwens de lightbar van de DualShock 4 oplichten in de stijl van de game.

Audiovisueel een pixelachtige belevenis

Fez is één van de mooiste games die er is als het gaat om de pixelart stijl. De 3D pixels (voxels) brengen de wereld op een plezierige wijze tot leven en dan vooral op de PlayStation 4 waarop de game het beste uit de verf komt. Dit komt hoofdzakelijk door de 1080p resolutie en 60 frames per seconde waardoor het net allemaal wat vloeiender overkomt. De PS Vita versie is visueel ook prima en loopt gewoon vlot. Visueel zijn de levels prachtig ontwikkeld en er is voldoende variatie aanwezig. De soundtrack van Rich Vreeland, ook wel bekend als Disasterpeace, zorgt met de chiptune accenten voor de juiste sfeer in de game. Een sfeer waardoor je zonder haast op je gemak je weg kunt vinden als Fez. De overige geluidseffecten doen ons overigens terug denken aan de tijd van Mario en ook dat sluit precies aan bij de game.

Conclusie:

Fez is en blijft een voorbeeld van hoe geweldig indiegames kunnen zijn. De 2D platformer met 3D elementen is een mooie mix tussen uitdaging en ontspanning. Aan de ene kant wil je die ene kubus ten koste van alles te pakken krijgen terwijl de wereld zelf een hele relaxte en plezierige uitstraling heeft. De gameplay is best simpel, maar door slim leveldesign en de puzzels is het zeer effectief opgezet en wilden we door blijven spelen. Audiovisueel is het misschien wel de beste game als het gaat om de stijl, want elk level heeft een eigen uiterlijk en de soundtrack en old-school geluidseffecten passen er precies bij. Fez is trouwens een Cross-buy titel en heeft ook een Cross-save feature waardoor je gemakkelijk je voortgang kunt overzetten tussen de verschillende platformen. Fez is eindelijk op PlayStation en is daarop tevens een absolute aanrader.

Pluspunten

  • Uitdagende gameplay en puzzels
  • Slim leveldesign
  • Variatie
  • Audiovisueel prima

Minpunten

  • De extra´s voegen weinig toe