Review: Proteus – Van tijd tot tijd krijg je als reviewer wel eens games te spelen waarvan je op voorhand nog nooit gehoord hebt en in sommige gevallen heb je na afloop nog steeds niet echt een idee wat je nu eigenlijk gedaan hebt. Volstrekt zinloze games die op de één of andere manier toch iets teweeg weten te brengen waardoor je blijft spelen. Deze games heb je in verschillende soorten en maten en Proteus is nu net zo’n game waarvan het doel me tot op heden onduidelijk is. Is dat negatief? Nou, gek genoeg eigenlijk niet.

Een game zonder doel

In Proteus word je volledig aan je lot overgelaten, want je krijgt bij aanvang één minuscule omschrijving van je ‘opdracht’ en dat is het woord ‘explore’. Prima, dan gaan we wel exploreren en terwijl je aan het spelen bent, ben je continu op zoek naar het doel van de game. Het is er alleen niet, want het doel is gewoon rondlopen, kijken en genieten van de euh… prachtige (?) graphics en rustige muziek. Dat is een vrij riskante insteek van een game, waarbij het maar net zo moet zijn dat de wereld intrigerend genoeg is om je aan het spelen te houden.

Knap genoeg slaagt Proteus hierin en dat komt door een interessant aspect van de game. De spelwereld is namelijk altijd een eiland, dat keer op keer willekeurig opgebouwd wordt, dus elke trip door de mysterieuze wereld van Proteus is anders en dat maakt het interessant genoeg om meerdere keren terug te keren. Daarbij komt nog dat de wereld op één of andere manier je aandacht weet te trekken door bepaalde deuntjes. Bijgevolg ren je het ene moment achter stuiterende schapen (als het überhaupt al schapen zijn) aan en het andere ben je aan het uitzoeken waar die doedelzakmuziek vandaan komt.

Je blijft hangen

De wereld bevat allerlei onbewuste triggers waardoor je als maar door blijft lopen en spelen om uit te zoeken wat het is en keer op keer stelt het weinig tot niets voor, maar het kan zomaar zijn dat het op een gegeven moment wel een resultaat oplevert. Met die insteek zul je het moeten doen en daar blijft het verder ook bij. Toch is die simplistische aanpak precies wat goed werkt en op één of andere bizarre manier een bepaalde aantrekkingskracht op je als speler zult uitoefenen. Wel is het zo dat je open moet staan voor unieke ervaringen en Proteus is hier er zo eentje van.

Vergelijkbaar zijn ervaringen die titels als Linger in Shadows en .detuned je voorschotelden. Die ‘games’ hadden allebei wel een doel in tegenstelling tot Proteus, maar ook bij die titels had je na afloop geen flauw benul van wat je nu eigenlijk aan het doen bent geweest. In Proteus, of je nu in korte of lange sessies in de pixelart wereld vertoeft, het blijft een mysterieuze en uiteindelijk volstrekt zinloze tijdbesteding, maar wel eentje die op een rare manier bevalt en daar moeten we de ontwikkelaars voor complimenteren.

Het geluk van de trophies

Het grappige is dat de game, ondanks het ontbreken van enige vorm van een doel op zichzelf, toch wel doelen aanmeet en deze dienen zich aan in de vorm van trophies. De trophies zorgen in Proteus namelijk onbewust voor (of… eigenlijk misschien ook wel bewust gezien de doelstellingen) een extra laag op de gameplay. Doordat je op een gegeven moment klaar bent met het rondkijken in de wereld van Proteus, zul je achter de trophies aan gaan en daar zul je de nodige handelingen voor moeten verrichten, wat de game een tweede laag meegeeft in de vorm van gameplay.

Audiovisueel uniek, lelijk en mooi

Iedereen die de screenshots van Proteus heeft zitten bekijken, zal denken; ‘dit is toch lelijk?’. En ja, dat klopt. Proteus ziet er totaal niet uit, maar dat is nu net de kracht van de game. Zoals eerder al even aangehaald, maakt Proteus gebruik van de pixelart visuele stijl die we ook wel kennen van Minecraft en eigenlijk past dat best goed bij de game. Het is ogenschijnlijk zo lelijk als de nacht, maar als je eenmaal aan het spelen bent, zul je je hier geen seconde aan ergeren en op een gegeven moment ga je de visuele invulling zelfs waarderen. Hetzelfde geldt voor de muziek, die in de eerste instantie nogal vreemd klinkt, maar als je eenmaal wat langer in Proteus rond hebt gewandeld, zul je merken dat de audiovisuele insteek zich uitstekend kan meten met de gameplay-insteek en daarmee krijg je een game die zichzelf uniek en bijzonder mag noemen.

Conclusie:

Een ‘game’ als Proteus een cijfer geven is moeilijk, want de één zal zich hier uitstekend uren mee kunnen vermaken en de ander is het na een paar minuten zat. Vanuit het perspectief dat je misschien wel open staat voor nieuwe bijzondere ervaringen die zowel lang als kort speelbaar zijn – á la een tussendoortje – dan is Proteus wellicht leuk om eens uit te proberen. Vond je aan titels als .detuned, Linger in Shadows en in mindere mate Journey niet veel aan, dan zal je Proteus gewoon links moeten laten liggen. Wat overigens wel een beetje zonde is, is dat de game een nogal fors prijskaartje heeft. Sterker nog, de game is zeker vermakelijk, maar die prijs is domweg veel te hoog.

Pluspunten

  • Trophies geven de game een extra laag
  • Mysterieus geheel
  • Rustgevend
  • Game trekt je om te blijven spelen

Minpunten

  • Prijskaartje veel te fors