Review: Cyberpunk 2077 – Er zijn weinig genres die zó veel aantrekkingskracht hebben als het cyberpunk genre. De dystopische, futuristische settings, steden die versmolten zijn tot een megalopolis, cybernetische verrijkingen van het menselijk lichaam, pompende muziek en de enorme verschillen tussen rijk en arm. Het spreekt – misschien wel meer dan elk ander genre – tot onze verbeelding, want het is ook meteen een kritiek op onze ethos; gaat dit ook echt onze toekomst worden? Verwerpen we onze menselijkheid omdat we onszelf eindeloos blijven veranderen middels augmentaties? Het is de werkelijke antithese van waar wij als samenleving naar zouden moeten streven. En toch maakt dat ons nieuwsgierig; we willen weten hoe het is om door de neon-overladen straten te lopen die bol staan van moderne drugs, seks en geweld. Het is een weerspiegeling van de humaniteit in zijn meest primitieve vorm, ondanks de technologische vorderingen. Cyberpunk 2077 moet dan ook de culminatie worden van het genre en nu – ruim acht jaar na de originele aankondiging – is de game onder ons. Spoiler alert: deze review is lang en bevat lichte spoilers omtrent de eerste paar uurtjes.

Een lesje geschiedenis

The Matrix, Blade Runner, Neuromancer, Shadowrun, Akira, Dredd, Ghost in the Shell, Altered Carbon, Westworld, Deus Ex, System Shock; dit zijn slechts enkele voorbeelden van uitingen in het cyberpunk genre en je zou de lijst zonder moeite veel langer kunnen maken. Hoewel een flink deel van de eerdergenoemde titels (terecht) ware klassiekers zijn, is er nooit iets op de markt gebracht wat je ook echt het gevoel geeft dat je je in een duistere extrapolatie van onze maatschappij bevindt. Ik begon dan ook kinderlijk op en neer te springen toen in 2012 duidelijk werd dat één van mijn favoriete studio’s – CD Projekt RED, bekend van The Witcher games – bezig was met een game in het Cyberpunk universum (2077 is namelijk gebaseerd op de Cyberpunk 2020 tabletop RPG van Mike Pondsmith). Een match made in heaven, zoals men dat zo mooi zegt.

En toch zou de ontwikkeling van deze enorme titel niet geheel vlekkeloos verlopen. De onthulling was immers al in 2013, maar de volledige productie zou pas halverwege mei 2016 van start gaan, nadat CD Projekt RED de laatste uitbreiding van The Witcher 3: Wild Hunt had afgeleverd. Toen was het al duidelijk dat de Poolse studio enorme ambities had met Cyberpunk 2077, met als releasedatum slechts een korte tekst: “Coming: when it’s ready”. Een tagline die, met wat we nu van de game weten, heel zuur opgevat kan worden. Het verhaal van CD Projekt RED is ook haast een sprookje te noemen; na slechts drie volwaardige games en een aantal spin-offs kan de studio zich meten met de groten der aarde en met Cyberpunk 2077 hopen ze zichzelf definitief in de “Rockstar” categorie te plaatsen. Er is veel te doen geweest over deze game, meerdere vertragingen en een crunch in de laatste minuten om de boel dan echt af te krijgen. Maar heeft Cyberpunk 2077 zijn torenhoge ambities ook waar gemaakt?

“Wake the fuck up, samurai. We have a city to burn.”

Het verhaal gaat van start met het hoofdpersonage: “V”. Dat begint bij het kiezen van je zogeheten Lifepath, waarvan er drie zijn: Nomad, Street Kid en Corpo. Ieder Lifepath heeft – zoals de naam misschien al zegt – een eigen achtergrondverhaal en daarmee ook een andere proloog in de game. Ook heeft deze keuze implicaties op dialoog opties die later in de game volgen, waar we straks meer over vertellen. Voor de eerste playthrough zijn we voor de Nomad gegaan; als lid van een clan zwervers die buiten de stad leeft ben je klaar met je saaie leventje en besluit je naar Night City te gaan om naam voor jezelf te maken. Uit nieuwsgierigheid zijn we nog even terug gegaan naar de andere Lifepaths en hoewel ze inderdaad stuk voor stuk qua opzet uniek zijn, eindigen ze wel op dezelfde manier: je ontmoet je maatje Jackie Wells, die je helpt met het opstarten van je leven als huurling in Night City.

Middels een korte montage zie je hoe je samen met Jackie Night City onveilig maakt, het is hierna dat de echte ‘hook’ van het geheel van start gaat. Na een reeks gebeurtenissen bevind je je namelijk met een chip in je hoofd, waar de persoonlijkheid van ‘rockster’ Johnny Silverhand (gespeeld door Keanu Reeves) op staat. Dat is overigens geen vriendelijke ontmoeting, de code van Silverhand is immers langzaam het lichaam van V aan het overnemen en Johnny verdrijft daarmee ook zijn/haar ziel en psyche uit het lichaam, totdat alleen de rockster nog over is. Dat pik je natuurlijk niet en dus is het aan jou om Night City af te speuren naar een manier om een vroegtijdig einde van je leven te voorkomen, wat natuurlijk niet zonder slag of stoot zal gaan.

Dat brengt ons dan ook bij de main quest, wat een aantal serieuze complimenten verdient. Van begin tot eind weet Cyberpunk 2077 je mee te sleuren langs verschillende prachtige locaties, met onderweg interessante en unieke personages die ieder weer hun eigen verhaal en ritme hebben. Een groot deel van de main quests zijn ook verhalen an sich die je bijna kunt zien als afleveringen in een lopende serie. Daarmee bedoelen we te zeggen dat zij ieder een onderliggend verhaal hebben, maar toch weten bij te dragen aan het grotere geheel. Ondanks dat je je soms dus qua locatie of emotionele investering mijlenver van je einddoel kunt bevinden, weet de game ook de rode draad altijd in het vizier te houden, en dat is best knap.

Er moet wel gezegd worden dat de main quest een stuk korter is dan die van CD Projekt RED’s voorganger, The Witcher 3: Wild Hunt. Met de laatstgenoemde was je al gauw zo’n 50 uurtjes zoet, terwijl je met Cyberpunk 2077 – natuurlijk ook afhankelijk van je tempo – al binnen 25-30 uur klaar kan zijn. Desondanks is de game niet bang om tussen al het geweld door het tempo hier en daar te vertragen om even wat meer focus te leggen op de dialogen, personages en de momenten van ‘down-time’. De voice-acting is over het algemeen dan ook uitermate sterk te noemen, met publiekslieveling Keanu Reeves die – ondanks zijn geringe ervaring als stemacteur – het personage van Johnny Silverhand met een fijne mate van bravado en ‘cheesiness’  toch overtuigend weet neer te zetten. Er zijn overigens ook verschillende eindes te beleven in Cyberpunk 2077, wat ook weer een reden kan zijn om na een eerste playthrough opnieuw te beginnen.

Jouw V…

Zoals gezegd kun je dus vanaf het begin jouw V creëren zoals jij dat wilt. Er is een character creator en die is adequaat genoeg om een uniek personage te maken met opties zoals geslacht, tientallen huidskleuren, haarstijlen en ga zo maar door. Als je echter een character creator verwacht zoals bij Skyrim het geval is, met tientallen sliders om bijvoorbeeld een enorme kaaklijn te creëren, dan kom je misschien enigszins bedrogen uit. De character creator is in dit geval namelijk niet zó uitgebreid, je kunt met name kiezen uit een aantal presets van verschillende karakteristieken zoals je ogen, haar, mond en de kleuren daarvan. Om het maar alvast te benoemen: hoe jouw V er uiteindelijk uitziet heeft geen consequenties voor het verloop van het verhaal of de sidequests, en er is later ook geen mogelijkheid om je personage aan te passen.

Wat wél belangrijk is, is hoe je je Attributes en de onderliggende skill trees opbouwt, waarvan er vijf categorieën zijn: Body, Intelligence, Reflexes, Cool en Technical Ability en deze stats zijn al meteen best belangrijk. Elke keer als je een level omhoog gaat – middels ervaringspunten die je vergaart tijdens het spelen – krijg je namelijk één Attribute en één skill tree punt, die je naar smaak kunt toepassen. Het verhogen van je Attributes helpt je om een aantal basisstatistieken te verhogen, bijvoorbeeld dat je een hogere base health of stamina krijgt zodra je punten in Body gaat stoppen, of dat je Cyberdeck meer RAM heeft als je meer Intelligence hebt en dus uitgebreider kunt hacken. De skill trees áchter de Attributes zullen groeien naarmate je die zaken ook gebruikt. Zo zal je meer opties krijgen in de Handguns skill tree als je veel vijanden omlegt met pistolen of revolvers, die veelal neerkomen op buffs voor dat specifieke wapentype (denk aan: meer schade toebrengen, sneller je wapen herladen of trekken).

…maar toch ook weer niet

In theorie is dit een aardig systeem, omdat de meer ervaren RPG-spelers al meteen naar een bepaalde speelstijl toe kunnen bouwen. Ben je van plan om vanaf het begin door alles heen te sluipen en alles wat los en vast zit te hacken? Dan kun je dat prima doen. Ben je er echter nog niet helemaal uit, dan is dat ook prima. Het systeem biedt namelijk genoeg ruimte en flexibiliteit om gaandeweg te experimenteren en te bepalen wat voor jou het fijnst werkt. Het is echter wel het geval dat de V die jij maakt, in welke vorm dan ook, een gevestigd personage is met een bepaald karakter en houding. Hoewel je hier en daar dialoogopties krijgt die te maken hebben met jouw gekozen Lifepath of Attributes, hebben ze nagenoeg nooit invloed op de uitkomst van de quest los van misschien wat andere dialogen die je te horen krijgt.

En dat is dan uiteindelijk ook ongetwijfeld een van de dilemma’s waar CD Projekt RED tijdens de ontwikkeling van Cyberpunk 2077 tegenaan is gelopen. Je wilt natuurlijk als studio een memorabel en meeslepend verhaal vertellen en dat is nou eenmaal een stuk moeilijker met een ‘tabula rasa’ personage zoals je die maakt in Fallout: New Vegas. In het geval van Geralt uit The Witcher was dit natuurlijk prima, omdat dat al een gevestigd personage was uit een reeks boeken en er dus al een personage was om mee te werken. Voor een game die gebaseerd is op nota bene een tabletop RPG met vele diepgaande mechanieken, classes en juist gericht is op het maken van jouw eigen unieke personage, is het ergens toch jammer dat de dialoogopties van V vaak beperkt zijn tot “Ja”, “Een belediging, gevolgd door ja” of “Nee, wat vervolgens door wat slim schrijfwerk stiekem toch ja is” om de quests te bevorderen. Uiteindelijk zorgt dit ervoor dat CD Projekt RED zich toch niet helemaal aan het RPG-genre durft te committeren, wat Cyberpunk 2077 meer als Grand Theft Auto met wat lichte RPG-elementen doet aanvoelen.

Neon rodeo

Dat doet ons dan ook vermoeden dat de bulk van de ontwikkelingstijd is gegaan naar het creëren van Night City en omstreken, de uitpuilende megalopolis waar de game zich afspeelt. Waar een game zoals Deus Ex: Human Revolution zich richt op het “mooie” aspect van transhumanisme, is Night City een verdorven melting pot van hedonisme en corporaties die mensen als producten zien. Zowel ‘s nachts als overdag pronkt Cyberpunk 2077 met prachtige belichting, uitzichten en vooral de enorme schaal van de stad. Je voelt je werkelijk echt heel nietig als je opkijkt naar de enorme wolkenkrabbers die vergezeld worden door enorme advertenties, billboards en enorme stapels vuil. De stad ademt werkelijk de cyberpunk sfeer en dan vooral het ‘punk’ gedeelte, die er nog eens extra in geramd wordt door een ijzersterke soundtrack van zowel gelicenseerde als originele nummers.

Ook is er enorm veel te beleven in de stad. Kijkend op de map zul je zien dat er talloze vraagtekens en andere icoontjes staan die betekenen dat er altijd wel iets te ontdekken is in Night City. Met name een aantal fantastische sidequests weten de cadans op te breken en zijn naast de main quest de absolute hoogtepunten van Cyberpunk 2077. Ook de verscheidene ‘gigs’ – die je toebedeeld krijgt van ‘fixers’ die in de stad zitten – herbergen toffe verhalen die meer vertellen over Night City en de mensen die er wonen. Hier zul je echter wel wat leeswerk voor moeten verrichten, omdat die verhalen enigszins verstopt zitten in de zogeheten ‘shards’ die her en der te vinden zijn, wat niet iedereen kan waarderen. Daarnaast fungeren deze gigs ook als een soort mini-dungeons, waar altijd wel wat bruikbare loot te vinden is. Gelukkig komt de combat hier ook goed tot zijn recht. Vuurwapens voelen uniek aan, ze hebben ieder hun eigen gewicht en ‘punch’ zodra je staat te knallen en de mêlee combat is gewoon prima, maar er is niks wat je van je sokken zal blazen.

Technische mankementen

Dan moeten we het nu toch gaan hebben over de problemen waar Cyberpunk 2077 op dit moment mee te kampen heeft. Het zal jullie niet zijn ontgaan dat de game in een vrij discutabele staat op de markt is gebracht, om het nog maar mild uit te drukken. Met name op de base PlayStation 4 zul je te maken hebben met een lage resolutie (en dus een wazig beeld), extreem inconsistente framerate en een hoge mate van zogeheten “pop-in” van objecten en belichting. Op de PS4 Pro hebben we gelukkig beter nieuws te melden: daar zit de framerate dichter op die 30 frames per seconde en is er minder van de genoemde pop-in, maar ook daar wil de boel nog eens flink dippen. Het is duidelijk dat Cyberpunk 2077 echt gebruik wil maken van betere hardware en de respectievelijk zeven en vier jaar oude consoles doen hun best om het bij te benen.

De grote crux van dit verhaal zit hem echter in de instabiliteit en zaken die simpelweg niet af zijn. Dan bedoelen we bijvoorbeeld de talloze crashes die we op verschillende consoles hebben meegemaakt, (grafische) bugs en glitches zoals teksten die niet gesproken worden of NPC’s die vastzitten in een standaard “T-pose”. De AI van vijanden is op z’n zachtst gezegd werkelijk oliedom en mocht je een misdrijf begaan, dan spawnt de politie vlak achter je en achtervolgingen in de auto lijken helemaal niet aanwezig te zijn. CD Projekt RED is op de hoogte van deze problemen en heeft aangegeven om met meerdere grote patches deze problemen op te lossen, maar zelfs met de laatste update – op het moment van schrijven is dat 1.04 – zijn deze problemen nog steeds grootschalig aanwezig. Zelfs dan is het nog de vraag in hoeverre de Poolse studio de performance van de oudere consoles weet recht te trekken zonder nog meer grafische toeters en bellen terug te moeten schroeven. Mocht je dus beschikken over een PlayStation 4 (Pro) maar heb je geen internetconnectie om patches binnen te halen, dan is Cyberpunk 2077 simpelweg onspeelbaar en het is onacceptabel om een game in deze staat uit te brengen.

Conclusie

Zoals jullie zien is er veel te lezen over Cyberpunk 2077 en deze review is dan ook (flink) wat langer dan normaal, in dit geval vond ik het echter belangrijk om context te creëren omdat dat voor een game van deze omvang gewoon echt nodig is. Want voor elk ding wat Cyberpunk 2077 wél goed doet, is er ook iets wat zwaar onder de maat is. Dat brengt ons bij de conclusie tot een aardig dilemma, want er zit ergens in Night City gewoon een goede en soms zelfs uitstekende game verstopt. Helaas wordt die ervaring vaker wel dan niet vertroebeld door enorme technische en zelfs inhoudelijke mankementen. De initiële verkoopcijfers bewijzen maar weer dat er een enorme vraag is naar het genre (schrijven jullie mee, Eidos en Square Enix?), maar het langverwachte Cyberpunk 2077 is níet de messias waar veel fans - waaronder ikzelf - op hebben zitten wachten. Absoluut niet, zelfs. Al met al ziet het er naar uit dat CD Projekt RED teveel hooi op de vork heeft genomen, met alle gevolgen van dien. Onderaan de streep is Cyberpunk 2077 namelijk een mengelmoes van een lineair doch tof verhaal, een prachtige, sfeervolle stad met veel activiteiten, crashes, bugs en ondermaatse performance.

Pluspunten

  • Gave en intrigerende main quest…
  • Keuze en flexibiliteit in het bouwen van je speelstijl…
  • Night City is één en al sfeer
  • Bakken activiteiten en sidequests
  • Pompende soundtrack
  • Combat die prima werkt

Minpunten

  • ...die voor een RPG toch wel érg lineair is
  • ...wat weinig invloed heeft op dialoog en interactie met de wereld
  • Nonexistente AI
  • Dramatische technische staat
  • Lifepaths stellen naast het eerste halfuurtje geen ruk voor

5.0