Review | System Shock Remake

Review | System Shock Remake – Half-Life, Deus Ex, BioShock, Prey, het zijn allemaal geen malse namen en stuk voor stuk games die ons de afgelopen decennia hebben mogen vermaken. Maar elke grote game – inclusief de titels hierboven – heeft een oorsprong. In dit geval gaat het om System Shock, dé voorvader van verhaalgedreven shooters en het “immersive sim” sub-genre. Met een geboortejaar van 1994 is het origineel niet de meest toegankelijke game meer en zodoende besloot Nightdive Studios in 2016 om deze klassieker – middels een Kickstarter-campagne – van een flinke lik verf te voorzien. Inmiddels zijn we bijna zeven jaar verder en de System Shock remake heeft het levenslicht gezien. Maar houdt deze game nog wel stand anno 2023? Daar hebben we het één en ander over te zeggen.

Curiosity killed the cat

Het is het jaar 2072. Op een donkere avond, diep in de futuristische stad New Atlanta, sluipt een naamloze hacker de systemen van de TriOptimum Corporation in. Zijn entree wordt echter opgemerkt. Al gauw ramt de politie op de voordeur en wordt je afgeleverd aan topman Edward Diego, die verrassend genoeg genade toont. Diego vraagt de hacker slechts één ding: het ontkoppelen van de ethische restricties van de kunstmatige intelligentie SHODAN. In ruil daarvoor krijg je je vrijheid en zelfs een speciale neurale interface. De executive heeft echter meer in petto voor het hoofdpersonage: een spuit in de arm en je ontwaakt op Citadel Station.

SHODAN heeft het ruimtestation overgenomen. Het is ijzig stil, de hallen liggen vol met lijken. Het enige teken van leven zijn de mutanten, cyborgs en beveiligingssystemen van Citadel Station, die niet gediend zijn van gasten. Het is aan jou om te ontsnappen en om SHODAN te behoeden van haar doel: het vernietigen van de mensheid. Het lijkt haast geen toeval te zijn, maar met de opkomst van diensten zoals ChatGPT en dergelijke zaken, is het verhaal van System Shock relevanter dan ooit: het zijn prachtige en innovatieve ontwikkelingen, maar in welke mate durven we controle uit handen te geven?

De kracht van dit verhaal zit hem vooral in de manier waarop het verteld wordt. Cutscènes zijn amper aanwezig, je beleeft alles vanuit het perspectief van je personage en middels tekst en audiologs – ondertussen een speerpunt van dit sub-genre – krijg je meer te horen over de geschiedenis en de mensen die aanwezig waren op Citadel Station, wat bestaat uit tien labyrintische levels. System Shock is één van de grondleggers als het gaat om het bouwen van een geloofwaardige wereld waar je volledig ingezogen wordt. Citadel Station voelt als een echte plek en Nightdive Studios is er op waanzinnige wijze in geslaagd om dat gedurende je avontuur van minimaal 15 uur in stand te houden.

DeLorean

Waarom “minimaal 15 uur”, vraag je je nu misschien af? Nou, dat hangt er natuurlijk vanaf in hoeverre je al bekend bent met het origineel. System Shock Remake is namelijk exact wat de titel zegt: een remake. Waar menig ontwikkelaar ervoor kiest om met een hervertelling zaken omver te gooien en hun games te moderniseren, heeft Nightdive Studios juist uitermate veel respect voor de oorspronkelijke ervaring en dat is voor 99% intact gehouden. Citadel Station is een doolhof en het is niet de vraag óf, maar wanneer je gaat verdwalen. Je moet er bijna een bladzijde met notities op nahouden om het allemaal bij te houden en backtracken is zo goed als verplicht. Een concept waar menig level designer anno 2023 tranen van in z’n ogen krijgt, was in 1994 juist het doel.

Daarbij word je niet bij het handje vastgehouden. Je krijgt geen objectives voorgeschoteld, noch zijn er duidelijke markeringen op je map die je de weg wijzen. Dit is het moment waarop de wereld en de gameplay fantastisch samensmelten. Je ontdekt namelijk door middel van de genoemde logs wat de mensen van Citadel Station – destijds nog in leven – allemaal aan oplossingen en ontsnappingsroutes hadden bedacht en dát zijn de aanknopingspunten die je moet gaan onderzoeken. Veel deuren of paden zijn afgesloten en veelal kun je pas verder als je de juiste puzzel hebt opgelost of een bepaald voorwerp hebt gevonden.

System Shock is daarom – in alle opzichten – een DeLorean, een tijdmachine; Marty McFly die de scholieren van Hill Valley omver blaast met z’n Van Halen-achtige cover van “Johnny B. Goode”, maar ook in afgrijzen moest aanzien hoe hij, door z’n eigen acties, ternauwernood niet in de vergetelheid is geraakt. System Shock trapt bijna in diezelfde val: het is een stuk gaming geschiedenis die niet je volledige aandacht vraagt, maar éist. Voor de absolute nieuwkomers zijn er wel een paar modifiers beschikbaar gesteld die bijvoorbeeld het verkennen en de combat versoepelen, mocht je echt met de handen in het haar zitten. We raden natuurlijk aan om hier geen gebruik van te maken, voor de meest pure ervaring. Mocht je echter een zwaar gestroomlijnde en moderne versie van deze game verwachten, dan kom je zeer bedrogen uit.

“Look at you, hacker…”

Allerhande wezens en robots versperren de nauwe gangen en willen je koste wat kost aan het leger van SHODAN toevoegen. Gelukkig vind je gaandeweg – met goed speurwerk – genoeg wapens waarmee je jezelf kunt verdedigen. Dit arsenaal rangeert van loden pijpen tot aan pulse rifles en verschillende soorten granaten en mijnen. Je bent echter een hacker, geen soldaat en de aanwezige vijanden kunnen soms enorm fel uit de hoek komen. Je zult daarom je middelen en munitie goed in de gaten moeten houden, waarbij je veel loze voorwerpen kunt “vaporizen” en laten omtoveren tot broodnodige credits en gezondheidspakketten.

Als hacker heb je echter ook een voordeel en dat is dat je, nou, kunt hacken. Dit is soms een vereiste omdat je bijvoorbeeld in een bepaalde sectie een deur wilt openen. Dit wordt vormgegeven middels “cyberspace” ruimtes waar je doorheen zweeft en waarin je gaandeweg allerlei computergespuis over de kling moet jagen. Het speelt weg als een soort Asteroids in 3D en soms vind je ook hier nieuwe wapens en vaardigheden. De eerste paar keer is het geinig, maar daarna zijn deze onderdelen toch ietwat repetitief en ben je blij als ze voorbij zijn.

Die reeds ijzige en beklemmende sfeer wordt gaandeweg in de overdrive getrapt. Je wordt namelijk niet overspoeld met vijanden en er kunnen soms secties zijn waar je denkt alleen te zijn, vergezeld door de sfeervolle bliepjes en het gesis van de computers en machines, tot plotseling een mutant een klap in je nek geeft. Je bent daarom altijd op je hoede, panisch zelfs, en gedurende je tocht verschijnt SHODAN op de beeldschermen en in je audiofeed – wederom fabelachtig vertolkt door Terri Brosius – om je te bedreigen, beschimpen, kleineren en intimideren. SHODAN is een iconische slechterik en menig IT’er zal de naam herkennen van een bepaalde zoekmachine die het hele internet afstruint naar verbonden apparaten.

Zie je, het kan nog wél!

Qua grafische presentatie hebben we in ieder geval op het gebied van performance goed nieuws. Er werd al vroeg tijdens de ontwikkeling gekozen voor Unreal Engine 4, die in de afgelopen maanden niet voor de meest stabiele games heeft gezorgd. System Shock is daarin, gelukkig, een uitzondering. Zelfs met een relatief “schamele” i5-9600k en een NVIDIA GeForce RTX3070 konden we probleemloos, met bijna alles op de hoogste stand, een native 4K-resolutie mét een framerate van 60fps (onbegrensd lijkt niet mogelijk te zijn) op het scherm toveren. Dat komt mede door de gekozen stijl, die een mengelmoes is van gepixelde assets, als een soort retro shooter, met daarbij moderne particle effecten, fog en belichting.

Het is een interessante keuze die tevens goed uitpakt, want Citadel Station en diens “bewoners” ogen gedetailleerd en lokken zowel verkenningsdrift als afschuw uit. Vijanden spatten bovendien uiteen in een bloederige pulp na een goed geplaatst schot en dat wordt vergezeld door het kleurrijke vuurwerk van afgeketste stralen van je pulse rifle. Het geheel is bovendien ook nog eens – voor zover wij konden bespeuren – vrij van bugs en andere optimalisatie problemen zoals shader compilatie of gestotter, iets wat we de afgelopen periode niet van andere games hebben kunnen zeggen. Het enige wat we écht te klagen hebben, is dat de belichting soms wat flets is; voorwerpen en decor lijken niet altijd goed te reageren op nabije lichtbronnen en lijken daardoor in het decor te hangen.

Gespeeld op: Pc.