Special | Mass Effect: Legendary Edition – Filmliefhebbers vertoeven dankzij de Star Wars saga maar wat graag in sterrenstelsels ver van hier. Op het kleine scherm kunnen ze die stelsels op een meer vredelievende manier verkennen, via de talloze Star Trek reeksen die we reeds de revue hebben zien passeren. De lezers onder ons halen hun sciencefiction minnende hart dan weer op aan Frank Herberts bizarre Dune boeken. Dit alles om maar even duidelijk te maken dat elk medium op geheel eigen wijze naar die oplichtende speldenprikken aan de hemel kijkt. Zo ook videogames. Veertien jaar geleden pakte ontwikkelaar BioWare immers uit met de Mass Effect trilogie, een space opera om duimen en vingers bij af te likken. Dat BioWare toen een parel maakte, staat buiten kijf. Als je deze parel vervolgens liefdevol oppoetst, wordt het resultaat helemaal… wel, legendarisch.

De naam is Shepard, Commander Shepard

Voor wie de voorbije vijftien jaar onder een steen op de bodem van de oceaan geleefd heeft, vatten we met plezier nog eens het uitgangspunt van Mass Effect samen. In de toekomst – zo’n kleine honderdvijftig jaar vooruit in de tijd, om precies te zijn – heeft de mensheid een manier gevonden om het heelal te verkennen. Zo komt onze soort in aanraking met een wijd scala aan buitenaardse rassen in alle vormen en maten, van gastvrije tot minder gezellige varianten. Wanneer Commander Shepard – de voornaam mag je zelf kiezen – de opdracht krijgt om een geheim agent op te sporen die zijn boekje te buiten gegaan is, escaleert de missie al snel tot een queeste van epische proporties. Niet alleen de mensheid, maar het volledige universum dreigt van de kaart geveegd te worden… en jij bent de enige die dit noodlot nog kan afwenden.

Drie games lang trek je er met een crew op uit om orde op zaken te stellen. Als Shepard is het niet alleen zaak om op het slagveld de held uit te hangen; je moet ook je team tevreden houden en regelmatig beslissingen nemen die verregaande gevolgen kunnen hebben. Leven of dood is nooit eerder zo’n passende omschrijving geweest. Meer dan eens kunnen jouw keuzes ervoor zorgen dat mensen het loodje leggen of zelfs een volledig volk tot de laatste man uitgeroeid wordt. Je beslissingen hebben dus wel degelijk gewicht, in die mate dat zelfs op het eerste zicht onbelangrijke zijmissies in de eerste game nog kunnen doorwegen in Mass Effect 3. Deze sidecontent is overigens belangrijker dan ooit. Door het ontbreken van het multiplayergedeelte wordt de paraatheid van het universum in de finale veldslag hieraan opgehangen.

Een biertje met Garrus

Als veteranen van de Mass Effect trilogie waren we uiteraard al op de hoogte van de briljante wijze waarop BioWare dit universum in het leven roept – een kunstje dat ze met Mass Effect: Andromeda helaas niet helemaal konden overdoen. Toch waren we bij het opstarten van de Legendary Edition opnieuw verbaasd over de rijkdom waarmee de ontwikkelaar zijn spelwereld weet in te kleuren. Je hoeft maar even door de in-game codex te bladeren om te beseffen dat BioWare over elk detail nagedacht heeft. Rassen zijn niet louter opvulsel in de achtergrond; ze hebben elk hun eigen geschiedenis, sociale gebruiken en politiek systeem. Daarnaast is iedere planeet voorzien van een omschrijving, die haarfijn uitlegt met wat voor atmosfeer je te maken hebt. We menen het oprecht: een virtuele wereld is zelden geloofwaardiger dan deze.

Dit vertaalt zich ook in memorabele personages, die zelfs jaren na aftiteling nog een gevoelige snaar weten te raken. Van ieders favoriete ‘bro’ Garrus via ‘voice van het universum’ Mordin tot de permanent achter een verduisterde helm schuilgaande Tali… het zijn stuk voor stuk figuren met sterktes en zwaktes, zwarte pagina’s uit het verleden en dromen voor de toekomst, die na verloop van tijd gaan aanvoelen als échte mensen, met alle vlees en bloed dat daarbij komt kijken. Elke ontmoeting voelt aan alsof je een oude schoolvriend weer tegenkomt, jaren nadat je hem of haar voor het laatst gezien hebt. Op vlak van karakterontwikkeling is Mass Effect een ongebreideld meesterwerk, een diamant van het zuiverste soort. En reken maar dat het pijn doet wanneer door jouw toedoen één van deze personages het einde niet haalt.

Spektakelwaarde

Een aanzienlijk deel van de game bestaat uit het voeren van conversaties, die je band met crewleden en andere figuren beïnvloeden. Deze gesprekken worden nooit saai en slagen erin om steevast natuurlijk aan te voelen – een bewijs van het hoge niveau waarop de dialogen van Mass Effect gepend werden. Uiteraard doe je meer dan alleen praten. De trilogie is achter de schermen een RPG – met alle skilltrees en loot die daarbij komen kijken – maar profileert zich als een third person shooter. Shepard en consorten belanden van het ene conflict in het andere en jezelf uit een benarde situatie lullen is nu eenmaal niet altijd mogelijk. Wie zijn fictie graag inneemt met een extra dosis explosies, zal dus ook aan zijn trekken komen, al voel je hier en daar toch dat de mechanismen van Mass Effect hun leeftijd beginnen te vertonen. Logisch.

Mass Effect, maar dan meer zoals Mass Effect 2 en 3

Waar Mass Effect 2 en 3 op vlak van gameplay grotendeels onveranderd zijn gebleven, heeft BioWare het eerste deel flink onder handen genomen. Deze game dateert ondertussen alweer van 2007 en was zelfs ten tijde van zijn release niet bepaald de vlotst spelende titel op de markt. De game leek op een shooter, maar speelde als een redelijk onhandige actie-RPG. BioWare heeft ervoor geopteerd om Mass Effect meer in lijn te brengen met de vervolgen. Dit zorgt ervoor dat de game nu eerder aanvoelt als een actietitel, al blijft het toch met voorsprong de minst intuïtieve van de drie. Daar zit het coversysteem voor iets tussen. Dekking zoeken doe je in Mass Effect 2 en 3 met een druk op de knop, maar in het eerste deel blijft het gek genoeg context-sensitief. Dit verloopt erg onvoorspelbaar, wat wel eens tot frustratie kan leiden.

Ook de andere ‘gameplayvernieuwingen’ brengen niet echt een revolutie teweeg. Zo heeft BioWare de besturing van de Mako onder handen genomen, een kruising tussen een maanlander en een tank die even soepel door de landschappen gleed als een grootmoeder met twee houten heupen en artrose in de knie. Om die metafoor even door te trekken: de artrose is verholpen, maar houten heupen blijven toch stroever bewegen dan het echte werk. De Mako laat zich met andere woorden vlotter besturen, maar het blijft een behoorlijk onhandige affaire, zeker als je tegen hellingen oprijdt. Verwacht ook niet te veel van de geüpdatete customization mogelijkheden. Ja, je kan een gedetailleerdere (mannelijke of vrouwelijke) Shepard creëren, maar in deze tijden zijn we meer gewend. De gezichten van de menselijke personages zijn overigens sowieso minder overtuigend dan de rest van het pakket. Of iemand daar echt van zal wakker liggen, laten we in het midden.

Een nieuwe laag verf

BioWare heeft voor een remaster gekozen, omdat ze een remake te riskant vonden. De ontwikkelaar wilde namelijk koste wat het kost trouw blijven aan het origineel. De game moest er uiteraard mooier gaan uitzien, maar mocht niet fundamenteel anders aanvoelen. Nu we het resultaat gezien hebben, zijn we hier absoluut niet rouwig om. De drie Mass Effect games zien er namelijk ronduit fantastisch uit in native 4K. De textures zijn steevast vlijmscherp, zonder kartelige randjes of wazige oppervlaktes. Wanneer je op een planeet landt, kan je met een strategische camerabeweging zelfs de grassprietjes tellen, iets wat in 2007 nog een verre droom leek. Enkel wanneer je met een sluipschuttersgeweer de grenzen van de Citadel gaat afspeuren, durf je wel eens tegen enkele (verwaarloosbare) oneffenheden aan te kijken.

De belichting is bij vlagen adembenemend. Of de opkomende zon nu in onheilspellende schichten door het bladerdek op Eden Prime valt of de mist in Novaria van de besneeuwde bergtoppen rolt, BioWare slaagt erin om je het gevoel te geven dat je echt op een vreemde wereld rondholt. We dagen iedereen uit om met de Mako over de maan te rijden, de camera van de zon naar de aarde te laten glijden en vervolgens niét onder de indruk te zijn. Ook op vlak van audio weet deze nieuwe uitgave van de Mass Effect trilogie te overtuigen. Het stemmenwerk blijft van de bovenste plank en ook het wapengekletter schalt heerlijk gewelddadig uit je speakers, alsof je een game van nu speelt. Wanneer de Normandy – Shepards iconische ruimteschip – de eerste keer lichtsnelheid opzocht, werden we zowaar bijna uit onze stoel geblazen.

Een grafische update vervalt in het niets wanneer de performance van de game te wensen overlaat. Gelukkig weet BioWare ons ook hier gelukkig te maken. Je kan kiezen tussen twee modi: quality en framerate. Wie voor quality kiest, krijgt native 4K op zijn bord, tegen een grotendeels stabiele 60 fps – de occasionele, amper merkbare framedrop blijkt makkelijk met de mantel der liefde te bedekken. Deze 60 fps blijft evenwel verankerd wanneer je voor de framerate modus kiest, al zakt de visuele presentatie dan van 4K naar 1440p. De game blijft er naar onze mening echter prima uitzien op de PS5, zeker als je de leeftijd van de titels in het achterhoofd houdt. Perfect is de game niet, trouwens. Gedurende onze speelsessies ervaarden we enkele glitches, waaronder één die het onmogelijk maakte om Shepard om zijn as te laten draaien.

Conclusie

Als je de Mass Effect trilogie nog nooit gespeeld hebt, mag je gerust naar de dichtstbijzijnde gameboer hollen en de Legendary Edition in huis halen. Op verhaalvlak zijn de games immers tijdloos. BioWare presenteert een epische trektocht naar alle uithoeken van het heelal, met memorabele personages, indrukwekkende setpieces en hartverscheurende keuzes. Dit allemaal met een geloofwaardig universum op de achtergrond, dat tot in het allerkleinste detail uitgewerkt is. Ook voor veteranen van de franchise is het de moeite om terug te keren. BioWare levert namelijk een soms subtiele, doch immer indrukwekkende remaster af, die zowel audiovisueel als op vlak van performance ijzersterk uit de hoek komt. Mass Effect is en blijft dubbel en dik de moeite waard om te (her)beleven. Laat dat nieuwe deel maar komen!